De mkb-accountantspraktijk krijgt met enige regelmaat te maken met witwaspraktijken en financiering van terrorisme. Waar moet u op letten bij uw werkzaamheden voor cliënten? Hoe herkent u een ongebruikelijke transactie? Om u hierbij te ondersteunen, publiceert het Bureau Financieel Toezicht (BFT) in samenwerking met Novak elke maand een Wwft-gerelateerde casus. Deze maand: ongebruikelijke transacties: onbekende herkomst van gelden.
Bureau Financieel Toezicht (BFT) ontving een signaal over een ondernemer en zijn eenmanszaak. Deze onderneming werd in verband gebracht met handel in verdovende middelen en witwassen. BFT heeft vervolgens een onderzoek uitgevoerd bij het accountantskantoor waar deze ondernemer cliënt was.
De eenmanszaak verzorgt taxidiensten in het westen van het land. Uit de registratie bleek dat de ondernemer lange dagen op de taxi maakte. Uit de aangiften inkomstenbelasting bleek dat de ondernemer ook loon ontving van een thuiszorgbedrijf in het oosten van het land.
BFT vond deze combinatie van werkzaamheden opmerkelijk. Het accountantskantoor bleek hier geen onderzoek naar te hebben gedaan of vragen over te hebben gesteld aan de ondernemer.
Onroerend goed
Uit de administratie bleek verder dat de ondernemer zowel privé als zakelijk onroerend goed had aangekocht. Onderzoek wees uit dat dit onroerend goed voor een deel moest zijn betaald uit eigen middelen. Waar dit eigen geld vandaan kwam, werd niet duidelijk. Het inkomen van de ondernemer, het spaarsaldo én het saldo liquide middelen van de eenmanszaak bleken niet toereikend voor dergelijke aankopen.
Het accountantskantoor heeft de ondernemer gevraagd of de geldstromen te verklaren waren. De ondernemer heeft hier bevestigend op geantwoord en aangegeven dat de notaris deze vraag ook gesteld heeft. Nadere uitleg of documenten heeft het accountantskantoor niet ontvangen en ook niet gevraagd.
Onderzoek
Een accountantskantoor moet altijd invulling geven aan de verplichtingen vanuit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Ook als een andere Wwft-instelling, zoals in deze casus een notaris, betrokken is bij een transactie. Het accountantskantoor had zelfstandig onderzoek moeten verrichten naar de herkomst van de gelden.
Oordeel BFT
Het BFT oordeelde dat er sprake was van een hoger risico op witwassen en/of financieren van terrorisme. En stelt dat het accountantskantoor de cliënt beter had moeten monitoren en een verscherpt cliëntenonderzoek (paragraaf 2.3 Wwft) had moeten instellen.
Door het nalaten van dit onderzoek beschikte het accountantskantoor over onvoldoende informatie om een eventuele ongebruikelijke transactie te kunnen vaststellen. Aanvullend onderzoek had mogelijk kunnen leiden tot het moeten melden van een ongebruikelijke transactie bij Financial Intelligence Unit-Nederland (FIU).
BFT heeft een bestuurlijke boete (art. 30 Wwft) opgelegd.